آیا دگزامتازون برای دندان درد خوب است؟ بررسی کاربرد، نحوه مصرف و نکات ایمنی

دندان درد یکی از شایع ‌ترین مشکلات دهان و دندان است که می ‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد، پزشک یا دندانپزشک، دگزامتازون برای دندان درد را تجویز می کند. دگزامتازون یک داروی ضدالتهاب قوی است که به گروه کورتیکواستروئیدها تعلق دارد و می‌ تواند در کاهش درد و تورم ناشی از مشکلات دندانی موثر باشد. در این مقاله از مجله دندانپزشکی لبخندفا به بررسی کامل کاربرد، نحوه مصرف، نکات ایمنی و عوارض آمپول دگزامتازون برای دندان درد می ‌پردازیم.

دگزامتازون چیست؟

دگزامتازون یک داروی استروئیدی مصنوعی است که عملکرد مشابه هورمون کورتیزول طبیعی بدن دارد. این دارو با کاهش واکنش‌ های التهابی و سرکوب سیستم ایمنی بدن، تورم، قرمزی و درد را کاهش می ‌دهد. در حوزه دندانپزشکی، دگزامتازون برای دندان درد معمولاً در موارد شدید و التهاب ‌های حاد لثه، عفونت‌ های دندان و بعد از جراحی های دندان مورد استفاده قرار می ‌گیرد.

کاربرد دگزامتازون برای دندان درد؛ 5 عملکرد تاثیرگذار

دگزامتازون جهت تسکین درد و مدیریت بهتر التهاب ایجاد شده ناشی از مشکلات دندانی در حوزه دندانپزشکی کاربرد دارد. 5 کاربرد دگزامتازون برای دندان درد عبارت اند از:

1️⃣ کاهش التهاب لثه و بافت ‌های اطراف دندان

التهاب لثه می ‌تواند ناشی از عفونت، جرم دندان یا جراحی ‌های دندانپزشکی باشد. مصرف دگزامتازون برای دندان درد می‌ تواند التهاب را کاهش دهد و به تسکین سریع ‌تر درد کمک کند. شایان ذکر است که کنترل التهاب بدن اصلی ترین کاربرد داروی دگزامتازون می باشد. باید بدانید که شکل گیری التهاب پس از اجرای جراحی های مختلف و انجام عمل های زیبایی حوزه دندانپزشکی مانند جراحی فک (ارتوسرجری) یا کاشت ایمپلنت دندان طبیعی است؛ اما اگر مقدار تورم ناشی از فرآیندهای درمان مشکلات دندانی در حدی شکل گیرد که قابل کنترل با شیوه های معمولی نباشد، احتمال دارد که دندانپزشک معالج آمپول دگزامتازون را تجویز نماید.

2️⃣ کنترل درد بعد از جراحی دندان

بعد از کشیدن دندان یا جراحی ‌های پیچیده مانند جراحی ریشه یا ایمپلنت دندان، تورم و درد شدید ممکن است رخ دهد. دگزامتازون به دلیل اثر ضدالتهابی قوی خود، می ‌تواند به کاهش این درد کمک کند و روند بهبودی را سریع‌ تر کند. البته زمانی دندانپزشک از تجویز آمپول دگزامتازون برای کاهش درد استفاده می کند که فرآیند تسکین درد با مسکن هایی مانند استامینوفن و ایبوپروفن امکان پذیر نباشد.

3️⃣ درمان التهاب ناشی از عفونت ‌های دندانی

در مواردی که عفونت دندان باعث تورم و درد شدید شده است، پزشک ممکن است دگزامتازون برای دندان درد تجویز کند. این دارو معمولاً همراه با آنتی ‌بیوتیک ‌ها استفاده می‌ شود تا هم التهاب کاهش یابد و هم عفونت کنترل شود.

4️⃣ کاهش درد بعد از کشیدن دندان عقل

آخرین واحد دندانی فکین فوقانی و تحتانی دندان عقل است؛ به همین دلیل در بسیاری از مواقع، دندان عقل نیازمند جراحی برای استخراج است. اشتباه نشود؛ بسیاری از متقاضیان کشیدن دندان عقل، فرآیند استخراج را بدون اجرای جراحی سپری می کنند. نیازمندی دندان عقل جهت جراحی برای استخراج بستگی به رشد آن دارد؛ اگر فرآیند رشد واحد دندانی مذکور به درستی طی نشود، برای استخراج آن از دهان نیازمند جراحی خواهید بود. یکی از راهکارهای درمانی پزشکی برای کاهش درد پس از کشیدن دندان عقل استفاده از خواص تسکین دهنده دگزامتازون است تا بتوان التهاب و تورم را کنترل نمود.

5️⃣ کنترل درد دندان بعد از عصب کشی

از دیگر محتمل ترین کاربردهای آمپول دگزامتازون برای دندان درد می توان به تسکین ناراحتی دندان بعد از اجرای فرآیند عصب کشی اشاره نمود. شایان ذکر است که درد دندان بعد از عصب کشی (مخصوص پس از اتمام اثر داروی بی حسی) بسیار زیاد و کمی آزار دهنده می باشد. دندانپزشک معالج اگر تشخیص دهد که سطح جراحت عمیق باشد، احتمال دارد داروی دگزامتازون را برای تسکین درد بعد از عصب کشی تجویز نماید.

آیا آمپول دگزامتازون برای عفونت دندان کاربرد دارد؟

با قطعیت خیر. باید بدانید که کاربردهای آمپول دگزامتازون در تسکین درد و کم کردن سطح التهاب خلاصه می شود. شایان ذکر است که استفاده از داروی دگزامتازون برای سایر مشکلات دهانی مانند آبسه دندان بی تاثیر می باشد. به یاد داشته باشید اگر نشانه های مختلف عفونت دندان را به همراه درد دندانی تجربه کردید، باید بدون فوت وقت جهت جلوگیری از نابودی کامل واحد دندانی صدمه دیده به دندانپزشک برای ارزیابی دقیق وضعیت سلامت دهان مراجعه نمایید.

نحوه مصرف دگزامتازون برای دندان درد چگونه است؟

مصرف دگزامتازون باید دقیقاً طبق دستور پزشک باشد زیرا مصرف خودسرانه این دارو می ‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. دوز دارو بسته به شدت درد و التهاب متفاوت است. معمولاً برای بزرگسالان، دگزامتازون خوراکی یا تزریقی تجویز می‌ شود و مدت درمان ممکن است از یک روز تا چند روز متغیر باشد. جامعه دندانپزشکی در صورت تشخیص حاد بودن شرایط بیمار، از قرص های خوراکی 0.5 میلی گرمی یا داروی های تزریق دگزامتازون، به صورت کوتاه مدت جهت تسکین درد و بهبود تورم استفاده می کنند. دوز مصرفی رایج سنین بزرگسالی، با در نظر گرفتن میزان التهاب ناشی از فعالیت باکتری های مضر، در بین بازه عددی 4 الی 8 میلی گرم در طول روز قرار دارد.

عوارض آمپول دگزامتازون برای دندان درد چیست؟

هر دارویی ممکن است عوارض جانبی داشته باشد و دگزامتازون نیز از این قاعده مستثنی نیست. شایع ترین و نادرترین عوارض آمپول دگزامتازون برای دندان درد در فهرست بخش ذیل قابل مشاهده است:

• افزایش اشتها (جزو رایج ترین عوارض)؛
• تغییرات خلقی و اضطراب (جزو رایج ترین عوارض)؛
• افزایش فشار خون (جزو رایج ترین عوارض)؛
• سوزش معده یا سوء هاضمه (جزو رایج ترین عوارض)؛
• ایجاد اختلال در فرآیند خواب (جزو رایج ترین عوارض)؛
• بروز حالت تهوع و استفراغ (جزو رایج ترین عوارض)؛
• مشاهده بروز جوش های پوستی یا آکنه (جزو رایج ترین عوارض)؛
• شکل گیری تورم در نواحی دستان و پاها (جزو رایج ترین عوارض)؛
• بالا رفتن سطح فرآیند رشد موهای زائد (جزو رایج ترین عوارض)؛
• سرکوب سیستم ایمنی و افزایش خطر عفونت (جزو نادرترین عوارض)؛
• پوکی استخوان در مصرف طولانی مدت (جزو نادرترین عوارض)؛
• تغییرات شدید قند خون به ویژه در بیماران دیابتی (جزو نادرترین عوارض)؛
• شکل گیری پوکی استخوان (جزو نادرترین عوارض)؛
• مانعی برای رشد سنین کودکی (جزو نادرترین عوارض)؛
• شکل گیری مشکلات سیستم گوارشی (جزو نادرترین عوارض)؛
• فعال شدن واکنش های آلرژیک حساسیتی (جزو نادرترین عوارض)؛
• بروز مشکلات جنسی (جزو نادرترین عوارض)؛
• بروز اختلال در چرخه قاعدگی زنان (جزو نادرترین عوارض)؛
• قرارگیری در محدوده ابتلا به انواع عفونت ها (جزو نادرترین عوارض)؛
• اُفت قابل توجه مقدار پتاسیم خون بدن (جزو نادرترین عوارض)؛
• شکل گیری نشانه های مختلف بیماری سرماخوردگی (جزو نادرترین عوارض)؛
• مشاهده خستگی به صورت زودهنگام (جزو نادرترین عوارض)؛

14 موارد منع بهره مندی از خواص آمپول دگزامتازون را بشناسید

ممنوعیت استفاده از داروی دگزامتازون برای دندان درد در برخی شرایط وجود دارد؛ چراکه ممکن است با تزریق آمپول یا مصرف داروی خوراکی دگزامتازون، تعداد سیگنال های فعال شده واکنش های پس از مصرف دارو زیادتر از حد انتظار باشد. اگز شما جزو دسته بندی افراد بخش ذیل قرار دارید، نباید از دگزامتازون برای تسکین درد دندان استفاده کنید:

• افرادی که در سنین مسنی قرار دارند.
• تهدید برای بیماری سل.
• تهدید برای بیماری ام اس (MS).
• تحریک کننده بیماری دیابت.
• تشدید پوکی استخوان در افراد مبتلا.
• محرکی برای افزایش فعالیت مشکلات گوارشی.
• افراد مبتلا به فشار خون بالا.
• افراد مبتلا به بیماری های قلبی.
• حضور اختلالات غدد تیروئیدی.
• بیماران دارای مشکلات نقص سیستم ایمنی بدن.
• افرادی که در حال دست و پنجه نرم کردن با بیماری های سیستم کلیوی هستند.
• بیماران مبتلا به عفونت‌ های فعال بدون درمان مناسب نباید از دگزامتازون استفاده کنند.

15 تداخل دارویی آمپول دگزامتازون را بشناسید

دگزامتازون می‌ تواند با داروهای رقیق‌ کننده خون، داروهای دیابت و برخی آنتی‌ بیوتیک ‌ها تداخل داشته باشد. اطلاع دادن به پزشک از تمام داروهای مصرفی الزامی است. در ادامه به بررسی تداخل دارویی آمپول دگزامتازون با سایر داروها می پردازیم:

• فنی توئین: بالا بردن سرعت سوخت و ساز بدن برای کم کردن سطح اثرگذاری ترکیبات دگزامتازون
• کاربامازپین: کم کردن مقدار دارو در جریان خون
• فنوباربیتال: افزایش دهنده سطح متابولیسم بدن برای کاهش اثرگذاری داروی دگزامتازون
• آسپرین: بالا بردن احتمال شکل گیری خونریزی و ایجاد زخم معده
• آمفوتریسین B: شکل گیری اُفت شدید پتاسیم بدن
• کلاریترومایسین: بالا بردن احتمال شکل گیری عوارض جانبی داروی دگزامتازون
• داروهای هپاتیت: بالا بردن احتمال بروز اختلال و ایجاد آسیب در سیستم کبدی
• داروهای HIV: بروز تغییرات غلظت داروهای اچ آی وی و دگزامتازون در گردش خون
• دیگوکسین: اُفت شدید پتاسیم خون برای افزایش احتمال شکل گیری اختلال در عملکرد طبیعی قلب
• داروهای دیورتیک: بالا رفتن سطح شکل گیری کاهش بیش از اندازه پتاسیم بدن
• افدرین: کم کردن خاصیت کاهش دهنده التهاب داروی دگزامتازون
• کتوکونازول: ایجاد اختلال در کبد برای تجزیه دارو دگزا و افزایش احتمال شکل گیری عوارض جانبی آن
• قرص ضد بارداری: افزایش بیش از اندازه خاصیت های دارو دگزامتازون و کُند نمودن سرعت سوخت و ساز بدن
• اریترومایسین: بالا بردن غلظت خونی داروی دگزامتازون
• ایزونیازید: بالا رفتن درصد شکل گیری آسیب های سیستم کبدی

10 نکته مهم قبل از مصرف داروی دگزامتازون برای دندان درد

اگر استفاده از داروهای معمولی برای تسکین درد دندان موثر نباشد، احتمالا دندانپزشک معالج تجویز قرص یا آمپول دگزامتازون برای دندان درد را در نظر می گیرد. اما باید بدانید که شناخت نکات مهم قبل و بعد مصرف داروی دگزامتازون ضروری است:

آیا آمپول و قرص دگزامتازون برای دندان درد خوبه؟

استفاده از دگزامتازون برای دندان درد می ‌تواند در کاهش التهاب و تسکین درد شدید دندان و لثه بسیار مؤثر باشد. این دارو معمولاً در موارد خاص مانند التهاب بعد از جراحی، عفونت شدید یا دردهای التهابی تجویز می‌ شود. با این حال، مصرف آن باید دقیقاً تحت نظر پزشک انجام شود و از مصرف طولانی مدت خودسرانه خودداری شود. همچنین، رعایت نکات ایمنی، اطلاع از تداخلات دارویی و پیگیری عوارض جانبی از اهمیت بالایی برخوردار است.

سوالات متداول