مسواک بین دندانی چیست؟ انواع، کاربرد+ نحوه استفاده


اگر حتی روزانه چندین بار هم با مسواک معمولی دندان هایتان را مسواک بزنید، باز هم نمی توانید تمام باکتری ها و پلاک های دندانی را از بین ببرید؛ شما تنها با مسواک معمولی می توانید حدود 30 درصد از سطح دندان هایتان را تمیز کنید! اگر می خواهید دندان هایتان تمیزتر و سالم تر باشد باید از مسواک بین دندانی (Interdental Brushes) یا مسواک اینتردنتال استفاده کنید.
به کمک مسواک اینتردنتال شما می توانید عمیق ترین و دور افتاده ترین بخش های بین دندانی را هم تمیز کنید و از مشکلات و بیماری های دهان و دندانی مثل پوسیدگی، التهاب لثه و … در امان باشید.
البته از این نوع مسواک بیشتر برای تمیز کردن دندان های ارتودنسی شده و ایمپلنت شده، استفاده می شود و به همین دلیل به آن مسواک ارتودنسی هم گفته می شود.
در ادامه با لبخندفا همراه باشید تا با اینکه دقیقا مسواک بین دندانی چیست؟ چه کاربردی دارد؟ چه انواعی دارد؟ و نحوه استفاده از آن چگونه است؟ آشنا شوید.
مسواک بین دندانی چیست؟
تصور بسیاری از افراد این است که تنها مسواک زدن روزانه دو بار و استفاده گاه به گاه از نخ دندان برای حفظ بهداشت دهان و دندان کفایت می کند. اما اگر می خواهید که تمام سطوح دهان و دندان شما تمیز شوند، باید از مسواک بین دندانی هم استفاده کنید.
مسواک اینتردنتال، برسی کوچک اما قدرتمند دارد که با سری باریک و موهای نرمی که دارد، می تواند به عمیق ترین فضای بین دندانی نفوذ پیدا کند و هر گونه پلاک و ذرات غذایی را از این نواحی تمیز می کند.
در واقع استفاده از مسواک اینتردنتال از بروز پوسیدگی دندانی، بیماری های لثه و حتی افتادن دندان ها به دلایل بیماری های دهان و دندانی جلوگیری می کند.
مسواک بین دندانی برای چیست؟
برخی از افراد تصور می کنند که فقط مسواک بین دندانی برای ارتودنسی، ایمپلنت، کامپوزیت و موارد این چنینی است. اما واقعیت این است که شاید این افراد نیاز بیشتری به مسواک اینتردنتال داشته باشند، اما استفاده از این نوع مسواک برای هر کسی می تواند مزایای زیادی داشته باشد. اما اگر شرایط زیر را داشته باشید استفاده از مسواک اینتردنتال لازم و ضروری است:
مسواک بین دندانی ارتودنسی
بریس های ارتودنسی ثابت، مسواک زدن و نخ دندان را ممکن است کمی سخت تر کنند و همین موضوع باعث می شود که این افراد بیشتر از سایرین در خطر تجمع مواد غذایی و پلاک ها در لابه لای دندان ها و بریس ها باشند. در این شرایط استفاده از مسواک ارتودنسی (مسواک بین دندانی) می تواند کارساز باشد و با این نوع مسواک می توان بسیار راحت تر و بهتر فضای بین دندانی و بریس ها را تمیز کرد.

مسواک بین دندانی برای روکش و ایمپلنت
مسواک بین دندانی برای ایمپلنت و روکش های دندانی بسیار مناسب است. به گفته متخصصین رعایت بهداشت دهان و دندان برای افرادی که ایمپلنت دندانی یا هر نوع روکش دندانی دیگری دارند، ضروری تر است. زیرا احتمال عفونت دندان یا پوسیدگی دندانی در این افراد بیشتر است.
در صورتی که این افراد از مسواک اینتردنتال استفاده کنند، بهتر می توانند فضای اطراف ایمپلنت و روکش دندانی را تمیز کنند.
طرز استفاده از مسواک بین دندانی برای ایمپلنت بسیار آسان است؛ به آرامی برس را به فضای بین ایمپلنت دندانی هدایت کنید و به صورت ملایم آن را حرکت دهید تا هر گونه پلاک یا باقی مانده غذایی از بین برود.
سایر افرادی که نیاز به مسواک اینتردنتال دارند؟
به غیر از افراد گفته شده، افراد با ویژگی های زیر هم به این نوع مسواک نیاز دارند:
- افرادی که بیماری لثه دارند.
- افرادی که دندان هایشان در معرض پوسیدگی قرار دارد.
مزایای مسواک بین دندانی چیست؟
به احتمال خیلی زیاد، تا به الان با مزایای بیشمار مسواک اینتردنتال آشنا شده اید، اما ما در اینجا قصد داریم در اینجا به طور مفصل درباره مزایای مسواک اینتردنتال صحبت کنیم.
بهداشت کامل دهان و دندان
همان طور که گفتیم، تنها با مسواک معمولی نمی توان تمامی نقاط دهان و دندان را تمیز کرد. به همین دلیل ممکن است باکتری ها، پلاک ها و ذرات غذایی در برخی نقاط که با مسواک معمولی به آن دسترسی ندارید تجمع پیدا کند. در این شرایط مسواک اینتردنتال می تواند، با برس باریک و تخصصی که دارد، به خوبی فضای بین دندانی را از هر گونه باکتری و بقایای مواد غذایی تمیز کند.
بنابراین اگر می خواهید که بهداشت دهان و دندانتان را به طور کامل انجام دهید، بهتر است در کنار مسواک معمولی از مسواک اینتردنتال هم استفاده کنید.

ارتقای سلامت دهان و دندان
به دلیل اینکه با استفاده از مسواک اینتردنتال در کنار مسواک معمولی تقریبا تمام فضای بین دندانی و دهان پاکسازی می شود، در نتیجه در ارتقای سلامت دهان و دندان می تواند بسیار موثر باشد و ریسک ابتلا به بیماری های لثه ای و پوسیدگی دندانی را کاهش می دهد.
تمیز کردن کامل دندان ها
یکی از مزایای این نوع مسواک ها، داشتن سری قابل تنظیم برای بخش های مختلف بین دندان ها است. بنابراین هر کسی با هر نوع ساختار دندانی می تواند از این نوع مسواک ها استفاده کند. اندازه مسواک های اینتردنتال از نازک تا کلفت هستند و احتمال تعویض این سری ها نیز وجود دارد.
نحوه استفاده از مسواک بین دندانی چگونه است؟
اولین چیزی که قبل از نحوه استفاده از مسواک بین دندانی باید به آن توجه داشته باشید این است که در هنگام خرید مسواک بین دندانی حتما باید به وضعیت دندان های خود توجه داشته باشید. اگر مسواک مناسب را خریداری کردید حال در ادامه نحوه استفاده از این وسیله را به شما آموزش می دهیم:
- روزانه یک بار و یا قبل از هر بار مسواک زدن معمولی، بهتر است از مسواک اینتردنتال استفاده کنید.
- مقابل یک آینه بایستید.
- بهتر است از خمیر دندان استفاده نکنید، مگر به دستور پزشک.
- برس مسواک را به آرامی وارد فضای بین دندانی کنید و آن را جلو و عقب کنید. با این کار پلاک ها، باکتری ها و ذرات غذایی باقی مانده در فضای بین دندانی از بین می روند.
- پس از استفاده از مسواک اینتردنتال، حال می توانید با مسواک معمولی و خمیر دندان دندان هایتان را مسواک بزنید.

انواع مسواک بین دندانی
در هنگام خرید مسواک بین دندانی ممکن است از شما سوال شود که کدام نوع را می خواهید، به همین دلیل ما در اینجا قصد داریم انواع مسواک اینتردنتال که شامل مسواک اینتردنتال I شکل و L شکل است، بپردازیم.
- مسواک بین دندانی I شکل: از این نوع مسواک شکلی صاف دارد و برای تمیز کردن فضای بین دندان های جلویی استفاده می شود.
- مسواک بین دندانی L شکل: گردن این نوع مسواک خم است و برای مسواک زدن دندان های عقبی از آن استفاده می شود.

مسواک بین دندانی یا نخ دندان؛ کدام بهتر است؟
با اینکه از نخ دندان هم برای از بین بردن باکتری ها، پلاک ها و ذرات غذایی از فضای بین دندانی استفاده می شود، اما کارایی مسواک اینتردنتال بهتر از نخ است.
مسواک اینتردنتال بسیار راحت تر و بهتر فضای بین دندانی را تمیز می کند. همچنین دسترسی این نوع مسواک ها به نسبت نخ دندان به تمام بخش های دندان بهتر است.
برای تمیز کردن فضای بین بریس های ارتودنسی ثابت و همچنین روکش های دندانی هم مسواک های بین دندانی موثرتر از نخ دندان هستند.
همچنین به گفته برخی از دندانپزشکان، نخ دندان ممکن است باعث آسیب دیدگی لثه شود، در حالی که این مشکل در صورت استفاده از مسواک اینتردنتال وجود ندارد.
راهنمای انتخاب سایز مسواک بین دندانی
اندازه و شکل ها مسواک های اینتردنتال بسیار مختلف است و در انتخاب مسواک اینتردنتال مناسب باید به اندازه فضای بین دندانی خود توجه داشته باشید.
وضعیت دندان ها و فضای بین دندانی در هر فردی متفاوت است و ممکن است برخی افراد به مسواک کوچک و برخی دیگر به مسواک بزرگ تر نیاز داشته باشند.
بهترین راهکار برای انتخاب سایز مناسب مسواک بین دندانی مشورت گرفتن با یک دندانپزشک است. اما ما در اینجا برای راهنمایی بیشتر شما نکاتی را آورده ایم:
- در صورتی که برس مسواک اینتردنتال، به راحتی وارد فضای بین دندانی شود و امکان حرکت آن باشد، یعنی اندازه آن مناسب است.
- در صورتی که مسواک اینتردنتال به سختی وارد بین دندان ها شود یا باعث خونریزی لثه ها شود، به احتمال زیاد انتخاب درستی نداشته اید.
در جدول زیر یک راهنما برای انتخاب سایز مناسب مسواک ارتودنسی آورده ایم:
سایز مسواک اینتردنتال | قطر برس (میلی متر) | مناسب برای |
مسواک بین دندانی سایز ۰ | ۰.۴ تا ۰.۵ | فضاهای بسیار باریک بین دندانی |
مسواک بین دندانی سایز ۱ | ۰.۶ تا ۰.۷ | فضاهای باریک بین دندان ها |
مسواک بین دندانی سایز ۲ | ۰.۸ تا ۰.۹ | فضاهای متوسط بین دندانی |
مسواک بین دندانی سایز ۳ | ۱.۰ تا ۱.۱ | فضاهای پهن تر بین دندان ها |
مسواک بین دندانی سایز ۴ | ۱.۲ تا ۱.۳ | فضاهای بسیار پهن یا افرادی که ارتودنسی یا ایمپلنت انجام داده اند. |
عوارض مسواک اینتردنتال چیست؟
به طور کلی استفاده از مسواک اینتردنتال عارضه ای ندارد، اما استفاده نادرست از آن می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد که از جمله این عوارض عبارتند از:
- آسیب زدن به لثه ها: در صورتی که در حین مسواک زدن بیش از حد فشار وارد کنید، ممکن است منجر به التهاب، خونریزی و یا حتی عقب نشینی لثه ها شود.
- بزرگ تر شدن فضای بین دندانی: استفاده بیش از اندازه و با فشار زیاد این نوع مسواک ها، منجر به بزرگ تر شدن فضای بین دندانی می شود.
- آسیب وارد شدن به دندان ها: در صورتی که در انتخاب سایز مسواک بین دندانی دقت نداشته باشید، احتمال وارد شدن آسیب به مینای دندان ها و افزایش حساسیت دندان ها زیاد است.
سوالات متداول
برس مسواک را به آرامی وارد فضای بین دو دندان کنید و آن را به جلو و عقب حرکت دهید. این کار را برای تمام فضاهای بین دندان هایتان انجام دهید.
خیر مگر اینکه پزشک دستور داده باشد.
بله معمولا سایزهای نازک تر این مسواک برای کامپوزیت مناسب هستند.